1 ) Yumurta Dondurma Nedir?
Yumurta dondurma işlemi, kadının yumurtalığından sağlanmış olan yumurtanın (oosit) uygun koşullar altında saklanması sağlanarak, ilerleyen zamanlarda kullanılabilmesi için, dondurulması işlemine denir. Kadın yumurtalıklarından, vajinal ultrasonografi sayesinde toplanmakta olan yumurtaların, laboratuvar ortamı içerisinde vitrifikasyon yöntemi ile dondurulması sağlandığı bu yöntem, yumurtaların uzun seneler boyunca bir müddet korunması sağlanarak saklanmasına yardımcı olmaktadır.
2 ) Yumurta dondurma işlemi nasıl yapılır?
Adet döngüsü içerisinde kadının yumurtalıkları hormonlu ilaçlar yardımı ile uyarılır. Yumurtalıklardan ultrasonografi muayenesi ile ve yumurta toplama iğnesinin yardımı ile yumurtaların toplanması gerçekleştirilir. Toplanan yumurtalar özel kimyasal solüsyonların içerisinde belli bir müddet bekletilir. Daha sonra -196 derecede sıvı azot içeren tankların içerisinde dondurularak bekletilmesi sağlanır. Vitrifikasyon yöntemi ile gerçekleştirilen yumurta dondurma işlemi, gayet başarılı bir şekilde tamamlanmaktadır. Bu yöntem hızlı dondurma prensibine dayanır. Bunun hızlı bir şekilde yapılmasının nedeni, dondurma işlemi esnasında yumurtaların zarar görmesine sebebiyet verebilecek buz kristallerinin meydana gelmesini önleyebilmek içindir .Vitrifikasyon yöntemi sayesinde dondurulmuş olan yumurtalar, çözündüğü zaman yaklaşık % 90 ile % 100 civarında canlı kalabilmektedir. Canlı bir şekilde çözülmesi sağlanan bu yumurtalar, erkekten tedarik edilen spermler ile mikro enjeksiyon tarafından döllendirilir. Döllenmesi sağlanan embriyolar, daha sonra kadının rahmine aktarılarak, hamilelik şansının elde edilmesi gerçekleştirilir.
3 ) Kimler, ne zaman yumurtalarını dondurabilir?
Kemoterapi ve radyoterapi gibi yumurta hücrelerine zarar veren tedavilere başlamadan önce,
Üreme fonksiyonlarının kaybedilmesine yol açacak ameliyatların öncesinde (yumurtalıkların alınması gibi),
Ailesinde erken menopoz hikayesi olan ya da yumurtalık rezervi düşük olmakla birlikte henüz gebelik yaşamamış kadınlar (Bu durumlarını üç uzman tabipten oluşan sağlık kurulu raporu ile belgelendirilmesi durumunda),
Kariyer odaklı yaşayan ve anneliği 30’lu yaşların sonrasına erteleyen kadınlar. bknz: http://jinekoloji.com/7-maddede-yumurta-dondurma-islemi
4 ) Yumurta dondurma işleminin başarısız olmasına sebep olabilecek faktörler nelerdir?
Bu uygulamanın başarılı olmasına engel olacak en önemli etken, çözülmek üzere dondurulan yumurtaların canlılığını yitirmesidir. Yumurta hücresi, insan vücudunda bulunan en büyük hücredir. İçerisinde ciddi anlamda su bulunur. Dondurma işlemi esnasında, yumurtanın içinde bulunan suyun buz kristallerine dönüşmesi, yumurtanın hasar görmesine sebep olur. Bu yumurtalar da, çözülmesinin ardından herhangi bir döllenme şansı kalmaz. Ancak ortaya çıkan bu olumsuz etkinin, yumurta dondurma işlemi esnasında kullanılmaya başlayan vitrifikasyon tekniği ile önüne geçilmiştir. Aynı zamanda, döllenme işlemi esnasında uygulanan yöntemlerde, bu başarıya etki etmiştir. Dondurulan yumurtaların etrafında görülen zona pellucida isimli kabuğun, sertleşmesinden dolayı spermin döllenme işlemi esnasında yumurtaya girişine engel olur. Bu zorluğun önüne geçilebilmesi için de, spermin yumurtaya direkt olarak enjekte edildiği ICSI yöntemi kullanılmaya başlanmıştır. Bu yöntemler ile beraber, yumurta dondurma işleminin ardından sağlanmakta olan hamileliklerde artış ortaya çıkmıştır. Bu sayede elde edilen hamileliklerde, herhangi bir doğumsal anomali olmadığı gibi, kadınların doğurganlık yaşı daha ileri yaşlara ertelenmiştir.
5 ) Yumurta dondurma işleminde elde edilen başarı oranı nedir?
Yumurta dondurma işlemi, kadınlarda yumurta rezervinin bulunduğu her yaşta yapılması mümkün olan bir yöntemdir. Bu uygulamanın her geçen gün daha çok rağbet görmesi ve gereksinim haline gelmesi sebebi ile teknolojik çalışmalar yapılarak geliştirilmesi için çalışılmaktadır. Dondurma işleminin vitrifikasyon yöntemi ile yapılmaya başlanmasından sonra, başarı oranları her geöen gün yükselmeye başlamıştır. Bu sayede yumurtalarda bulunan canlılık oranı da artmıştır.
Yumurtaların mikro enjeksiyon tekniği ile beraber, spermler ile buluşturulması da elde edilecek olan başarıya yardımcı olan uygulamalar içine girmiştir. Bugünün koşullarında, yumurta toplama işleminden elde edilecek olan başarı oranları, tüp bebek tedavisinde sağlanacak olan başarı oranları ile neredeyse aynı seviyeye gelmiştir. Dondurma işlemi ile sağlanmakta olan başarı oranları, yaklaşık % 35 ile % 50 arasında değişiklik göstermektedir.
6 ) Neden yumurtaların dondurulması gerekmektedir?
Yaşın ilerlemesi ile beraber, hem hamilelik ihtimalinde azalma olmakta, hem de dünyaya gelecek olan bebeklerde genetik anomali riski daha çok olmaktadır. Kadınlarda 25 yaşında hamilelik elde etme şansı ortalama % 85 civarında iken, 40 yaşındaki bir kadında hamilelik elde etme şansı % 40 oranına düşmektedir. İş sahibi olan ve kariyer planları olan kadınlar, daha çok anne olmayı ilerleyen tarihlere ertelemektedir. Bu nedenden dolayı da, çocuk sahibi olmayı garanti altına alabilmek amacı ile yumurtaların dondurulması gerekmektedir.
7 ) Dondurulmuş olan yumurtalar ne kadar saklanabilir?
Dondurulmuş yumurtaların bekleme süresi oldukça uzun yılları bulmaktadır. Günümüzde dondurulmuş embriyolar 20 sene civarında, spermler ise 30 ile 35 sene boyunca uygun koşullar altında saklanabilmektedir. Kadınlar yumurtalarını dondurdukları yaşından itibaren hamile olmak isteyecekleri yaşa dek, yumurtalar dondurularak saklanabilir. Donduruldukları zamanın kalitesinde olan yumurtalar ile sağlanmakta olan hamilelik, gayet sağlıklı olmaktadır.
Tüp Bebek Tedavisi sorularınız için tıklayınız!
8 ) Yumurta dondurma uygulamasıyla doğan bebeklerin sakat kalma olasılığı var mı?
Bu yöntem sayesinde dünyaya gelen bebeklerin, sağlıklı bir şekilde doğduğu bilinmektedir. Bu sebepten dolayı, kadınların endişe duymasına pek gerek yok aslında. Kabul edilmekte olan riske göre, dondurulmuş yumurtalar ile sağlanmakta olan hamileliklerden dünyaya gelecek bebeklerin sakat olma ihtimali, taze yumurta ile dünyaya gelecek olan bebeklerin ihtimali ile aynıdır.
9 ) Yumurta dondurma işlemi hangi yaşlarda yapılabilir?
Hemen hemen her yaşta olan kadından alınan yumurtalar dondurulabilmektedir. Ancak dondurulan yumurtaların kadının yaşı ile alakalı bir şekilde kaliteli olacağı için, doktorlar 35 yaşına gelinmeden önce yumurta dondurma işleminin gerçekleştirilmesinin daha uygun olacağını ifade etmektedir.
10 ) Yumurta dondurma işlemi hangi durumlarda önerilir?
Bazı nedenlerden dolayı hamileliğini ilerleyen zamanlara ertelemeyi düşünen genç çiftlerin, doğurganlıklarını devam ettirebilmeleri amacı ile yumurta dondurmaları tavsiye edilmektedir.
Kadınların onkolojik tedavi görmesi, kemoterapi ve radyoterapi gibi süreçlerden geçmesi gerektiği zaman, yumurtalık dokusu ve yumurtalar zarar görür. Bu nedenden dolayı, tedavi yapılmadan önce kadının yumurtalarının veya yumurtalık dokusunun dondurulması tavsiye edilerek, doğurganlığın korunması sağlanabilir.
Yumurtalıkların alınmasını gerektirecek tıbbi bir ameliyatın yapılması gereken kadınlara, ilerleyen dönemlerde bebek sahibi olma şansını vermek için yumurta dondurma işlemi yaptırmaları tavsiye edilir.
Tüp bebek tedavisi sırasında kadından toplanan yumurtaların erkekten sperm elde edilememesi nedeniyle dondurulması seçeneğine başvurulur. Yumurtaların heba olmaması ve daha sonra kullanılması için bu işlem yapılır.
Yumurtalık rezervi azalmış olan kadınların, gebe kalma şansının artırılması için yumurta dondurma işlemi yaptırması tavsiye edilir.
Ailesinde erken menopoza giren kadınların olması halinde, kişilere yumurta dondurma işlemi yaptırması tavsiye edilir.
YAZININ DEVAMI ==> Yumurta Dondurma Nedir?